Krtek in Poland – third part – Wegój and Dadaj lake / Polska

What would you say about trip to the forest? Exciting?…but Bartek is not going for the hunt for mushrooms, but he will try to hunt something else…

(Co byście powiedzieli na temat wycieczki do lasu? Ekscytujące?... Ale  Bartek nie idzie do lasu na polowanie na grzyby, ale będzie próbował upolować coś zupełnie innego ...

Krtek Bartek and Ghosts of Forest.
Krtek Bartek i Duchy Lasu).

...and now if you would like to go with Krtek on this amazing adventure click on read more
(... a teraz, jeśli chcesz iść z Krecikiem w tą niesamowitą podróż kliknij na czytaj więcej)

Since 26^th of June in Wegój`s Forest (the community of Biskupiec), you can find forest ghosts. Krtek Bartek really wanted to find some new friends in Poland so he decided to visit the new attraction in Wegój.

All ghosts were created on the basis of Warmian legends and tales. The figures were the framework of Wegój`s competition conducted by the Association of Passion directed by Anna Watros. Involved were the whole families from Wegój, Stryjewa, and Łabuchów. One of the characters were made by students from the Center for Occupational Therapy in Biskupiec.

(Od 26 czerwca w Lesie w Wegoju (gmina Biskupiec) można spotkać duchy leśne. Kretek Bartek bardzo chciał znaleźć nowych przyjaciół w Polsce, więc postanowił odwiedzić nową atrakcje w Węgoju.

Wszystkie duchy zostały stworzone na podstawie legend i opowieści warmińskich . Figury powstały w ramach węgojskiego konkursu przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Pasja kierowane przez Annę Watros. Uczestniczyły całe rodziny z Węgoja, Stryjewa, Łabuchów. Jedną z postaci wykonali uczniowie z Ośrodka Terapii Zajęciowej z Biskupca). 

First stop: 

(Przystanek pierwszy)

Ghost Smętek - made by Polish Association for Persons with Mental Handicap “The Wheel” in Biskupiec.

Figure of the legends and fairy tales of Warmia, also the devil, but kind of older, tired, and not as strong as this one, which roamed the Baltic Sea. He ride in Warman’s forests on the black goat with a white blaze on her head. He was tall, in old age, with a long, gray beard. On his head he wear a cap from the fox, which protruded the thick, gray hair neatly combed rarely. Even he was an old man, he was still a lord and master of all Kłobuków, fluxes, werewolves, dwarves and other creatures from other planets.

Smętek - Wykonanie: Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Biskupcu

postać legend i baśni warmińskich, także diabeł, ale jakby starszy, zmęczony, już nie tak mocny jak ten, co nad Bałtykiem grasował. Jeździł po warmińskich lasach na czarnej kozie z białą strzałką na głowie. Był wysokiego wzrostu, w podeszłych latach, z długą, siwą brodą. Na głowie nosił lisią czapę, spod której wystawały gęste, siwe włosy, rzadko kiedy porządnie uczesane. Choć już stary, nadal był panem i władcą wszystkich Kłobuków, topników, wilkołaków, krasnoludów i innych stworów nieziemskich. 

Second stop: 

(Przystanek drugi)

Leszy - made by Małgorzata & Dariusz Deptuła

Evil demon, the incarnation and the lord and guardian of the forest and the animals living in the osier, willow, dry willow or the marshes, swamps ... The Lord of the forest and wildlife; can be freely changed, for example: be high as the highest pine tree in the forest, or low as the grass. It was believed that he can appears in one of two forms, human or animal. As a man was portrayed as a bearded old man who dressed in leather traversed the wilderness on a bear. As an animal he was a wolf and a deer. Generally, he kidnapped lost people to the forest, he made wrong way, led astray, threatened by his giggle etc. Lured the stray cattle. Some hunters he could help, because they were given to him the victims, for example: tree trunk. Depicted in human form or clad in animal skins. Selected hunter he helps and punished for killing an animal from his herd without permission.



Leszy - Wykonanie: Małgorzata i Dariusz Deptuła


zły demon, wcielenie i władca i opiekun lasu i zwierzyny, mieszkający w łozie, wierzbie, suchych wierzbach lub na bagnach, moczarach... Władca lasu i zwierzyny; może się dowolnie zmieniać, np. być wysoki jak najwyższe sosny w lesie, lub niski jak trawa. Wierzono, że ukazuje się w jednej z dwóch postaci, ludzkiej bądź zwierzęcej. Jako człowiek przedstawiany był jako brodaty starzec, który odziany w skóry przemierzał dzikie ostępy na niedźwiedziu .Jego zwierzętami były wilk i jeleń. Na ogół uprowadzał zabłąkanych ludzi do lasu, wodził po lesie, mylił drogę, prowadził na manowce, straszył swoim chichotem itp. 

Wabił ku sobie zbłąkane bydło. Niektórym myśliwych mógł pomagać, dlatego składano mu drobne ofiary, np. na pniu drzewa. Przedstawiany w ludzkiej postaci bądź odziany w zwierzęce skóry. Wybranym myśliwym pomaga, straszliwie zaś karze za zabójstwo zwierzęcia z jego stada bez zgody.

Third stop:

(Przystanek trzeci)

Szyszymora – made by Marzena & Grzegorz Chodup

Ghost who take care of forest. He helps human find a way to come back home. Protects people against wolves and bad forest ghosts- before which after each humor is helpless. He is the highest character of Wyszymor - a veritable giant. In this form, the appearance of the creature changes the most. His feet are like a huge, twisted roots. The body was once covered with cones with scales now becomes cracked tree bark. At the top of his head is a crown totally devoid of leaves, which form intertwined with each other growths sprouting from the head and limbs. His yellow eyes are opens only during the night, mouth the same as an eyes most of the time are closed and they look like a lump, and when once in a while he open them they look like a hollow.


Szyszymora - Wykonanie: Marzena i Grzegorz Chodup

duch opiekujący się lasem. Pomaga ludzkiej istocie w znalezieniu drogi powrotnej domu. Ochrania ludzi przed  wilkami  oraz złymi duchami

lasu- przed którymi przecie człek jest bezbronny .Jest największą postacią z wyszymor  - to istny olbrzym. W tej postaci wygląd tej istoty zmienia się najbardziej. Nogi jego przypominają olbrzymie, poskręcane korzenie. Ciało niegdyś pokryte szyszkowatymi łuskami staje się teraz spękaną kora- tak jak u drzew. Na czubku jego głowy widnieje korona całkowicie pozbawiona liści, którą tworzą posplatane  z sobą wyrastające z głowy narośle i konary. Swe żółte otwiera dopiero nocą, usta zaś podobnie jak oczy przez większość czasu pozostają zamknięte przypominając jakąś narośl, a gdy raz na jakiś czas otworzy wyglądają niczym dziupla.

Forth stop:

(Przystanek czwarty)

poor brother of Krtek

On the way to see another Ghost from Forest Krtek Bartek met his brother. Unfortunately, it was a really sad view, because Bartek brother was already….dead :(

biedny brak Krecika
Po drodze w szukaniu nowych Duchów Leśnych Kretek Bartek spotkał swojego brata. Niestety to był bardzo smutne spotkanie, ponieważ brat Bartka był już....martwy :(

Fifth stop:

(Przystanek piąty)

Rusałki –made by Wincenty Żabiński

Also known as the Nymphs or Brzeginie, are in the form of beautiful, adorned with flowers young girls with fair skin complexion and long hair. Usually they are not wearing any clothes or only loose white dresses They love music, dancing and singing as much as the company of young boys whose first lure to themselves and then ticklish to death. Rusalka also like to swing on branches of trees where they are hooks their long braids and their loud laugh can be hear from for the miles. It also happens that they are a guarders of hidden treasures. Nymphs are coming from the souls of drowned girls. In addition Nymphs of Water which are living near to tanks of water are also Nymphs of Forest, which are living in hollow tree trunks. They both do not like wormwood and they do not like to come close to people who have wormwood with them.

Rusałki - Wykonanie: Wincenty Żabiński

znane też jako Boginki lub Brzeginie, mają postać pięknych, przystrojonych kwiatami młodych dziewcząt o jasnej karnacji skóry i długich.

Zwykle nie noszą żadnego odzienia albo mają na sobie tylko luźne białe suknie Uwielbiają muzykę, tańce i śpiewy w równym stopniu co towarzystwo młodych chłopców, których najpierw wabią do siebie a następnie załaskotują na śmierć. Rusałki lubią też bujać się na gałęziach drzew zaczepiwszy się o nie swoimi długimi warkoczami a ich donośny śmiech niesie się na całe mile. Zdarza się też, że pilnują ukrytych skarbów. Rusałki lęgną się z dusz utopionych dziewcząt. Poza Rusałkami Wodnymi, żyjącymi w pobliżu zbiorników wodnych są też Rusałki Leśne, Które mieszkają w wydrążonych pniach drzew. Jedne i drugie nie lubią piołunu i raczej nie zbliżają się do osób, które mają go przy sobie.

Sixth stop:

(Przystanek szósty)

Witch Shack - made by employees of the Forestry Commission Wipsowo

Chatka Czarownicy - misternie wykonana przez pracowników Nadleśnictwa Wipsowo, głównego wykonawcy całej ścieżki. 

Seventh stop:

(Przystanek siódmy)

Wiła – made by Family of Dorota & Mirosław Rudnik


Wiły were lived in the waters and forests, but they were able to live also be in the clouds. There were malignant and they made excessive rain or hail, damaging crops. But if someone has gained in their favor, they helped in the work, foretold the future and taught art therapy.






Wiła - Wykonanie: Rodzina Doroty i Mirosława Rudnik
Wiły mieszkały w wodach i lasach, ale potrafiły także przebywać w chmurach. Bywały złośliwe i sprowadzały nadmierny deszcz lub gradobicie, niszcząc plony. Ale jeśli ktoś zyskał ich przychylność, pomagały w pracy, przepowiadały przyszłość i uczyły sztuki leczenia. 

Eighth stop:

(Przystanek ósmy)

 Licho – made by Family of Krystyna & Paweł Sobolewskich

Is a malicious demon who likes destruction of all happiness and good? Few people saw devil with his own eyes, but those who have experienced to meet him they were talking about the terrible, ugly woman with only one eye, the eye that spoiled everything were just looked. The devil roams around the world, the fields, the woods where he is looking for places where people are well known to bring them hunger, poverty and disease. The thing with the devil is the best-known is the temptation. He is looking for a people who are noble and righteous, to bring them to the wrong way and thus destroy them. The devil never sleeps, constantly sniffing where would only cause more damage. At the devil there is no other way but patiently endure the mischief and take firm in virtue of honesty and finally demon, seeing that there's nothing what he can do, he will leave.

 Licho - Wykonanie: Rodzina Krystyny i Pawła Sobolewskich

jest złośliwym demonem lubującym się  w niszczeniu wszelkiego  szczęścia oraz dobra. Niewiele osób widziało Licho na własne oczy, ci zaś którzy tego doświadczyli opowiadali o strasznej, brzydkiej kobiecie z jednym tylko okiem, które to oko psuło wszystko na co tylko spojrzało. Licho wędruje po całym świecie, po polach, po  lesie szukając miejsc w których ludziom się dobrze wiedzie, aby sprowadzić na nich głód, biedę i choroby. Rzeczą z której Licho jest najlepiej znane to kuszenie. Szuka ono ludzi szlachetnych i prawych, aby sprowadzić ich na złą drogę i w ten sposób zniszczyć. Licho nigdy nie śpi, stale węszy gdzie by tylko więcej szkód wyrządzić. Na Licho nie ma innego sposobu jak tylko cierpliwie znosić psoty i niewzruszenie trwać w cnocie uczciwości aż w końcu demon widząc, że nic tu nie zdziała sam odejdzie.

Ninth stop:

(Przystanek dziewiąty)

Auk –made by Kamil Watros

Ghost of echo. He helped Leszy in guarding the nature, along with Puszczewik, Mochowik, Lugovoi and Polewoj.








Auk - duch echa; pomocnik Leszego; wykonanie: Kamil Watros

Duch echa. Pomagał Leszemu w pilnowaniu przyrody, wraz z Puszczewikiem, Mochowikiem, Ługowojem i Polewojem.

Tenth stop:

(Przystanek dziesiąty)

Ostara – made by Family of Stanisław i Zbigniewa Groszewscy

Goddess of the forest, shows the beginning of the "summer" half of the year. The first time when the sun warms us, and we will feel the warmer wind, we could see shyly piercing the spring flowers and hear the returning birds singing, it is a clear signs that this is a time for Ostara. The Holy name comes from the name of Germanic goddess Ostara (or Eostre), which is the epitome of spring, the awakening of life and returning from vegetation. It's hard to figure out how the original she looks like, now we can imagine her as a young girl in a white robe and a wreath of spring flowers. Often she is accompanied by a hare - a sacred animal of the goddess. Of course there is no the celebration of the spring holidays without colored eggs! Giving them to friends brings wealth, fertility and prosperity. With Easter eggs is related to a lot of predictions.


Ostara - Wykonanie: Rodzina Stanisława i Zbigniewa Groszewskich

bogini lasu, wyznacza początek „letniej” połowy roku. Gdy pierwszy raz rozgrzeje nas słońce, owieje cieplejszy wiatr, zobaczymy nieśmiało przebijające się wiosenne kwiaty i usłyszymy śpiew powracających ptaków, to wyraźne znaki, że czas na Ostarę. Nazwa święta pochodzi od imienia germańskiej bogini Ostary (lub Eostre), stanowiącej uosobienie wiosny, budzącego się życia i powracającej wegetacji. Trudno dociec jak pierwotnie wyglądała, obecnie wyobraża się ją jako młodą dziewczynę w białej szacie i wianku wiosennych kwiatów. Często towarzyszy jej zając – święte zwierzę bogini. Oczywiście nie ma obchodów wiosennego święta bez barwionych jajek! Obdarowywanie nimi przyjaciół przynosi bogactwo, płodność i pomyślność. Z pisankami związane jest też wiele wróżb.

Eleventh stop:

(Przystanek jedenasty)

Mamuna – made by Piotr & Rafał Stanecki

Very dangerous demon living around the forest basins - bushes and scrub near the lakes. Domain of the goblin was shuttling children. Mamun freak stood out above all the specific design - misshapen built body, often a physical disability - and obnoxious behavior. He had a small or a big belly, too big or small head, thin arms and legs, hairy body; prematurely his teeth grew long claws. Foundling was characterized by unusual malice towards the environment and exceptional gluttony. When he was left alone in the house he could strip the pantry of everything, including the booze. For ways, to protect against kidnappers, was binding on the handle of a baby red ribbons, put on the baby`s head a red cap and protect his face from the light of the moon. Mother should do not wash diapers after sunset, under any circumstances, even for a moment she could not leave the child unattended; However, during sleep necessarily she have to be rotated in the direction of the infant's face.

Mamuna - Wykonanie: Piotr i Rafał Staneccy

Bardzo niebezpieczny demon leśny zamieszkujący okolice akwenów – krzaki i zarośla w pobliżu jezior. Domeną dziwożony było podmienianie dzieci . Mamunowy odmieniec wyróżniał się przede wszystkim specyficznym wyglądem – niekształtnie zbudowanym ciałem, nierzadko ułomnością fizyczną – oraz nieznośnym zachowaniem. Miał mały lub duży brzuch, zbyt wielką bądź małą głowę, cienkie ręce i nogi, owłosione ciało; przedwcześnie wyrzynały mu się zęby, wyrastały długie pazury. Podrzutka cechowała niezwykła złośliwość wobec otoczenia i wyjątkowa żarłoczność. Pozostawiony sam w domu potrafił ogołocić spiżarnię ze wszystkiego, nie wyłączając gorzałki. Do sposobów  na zabezpieczenie się przed porywaczkami należało wiązanie na rączce niemowlęcia czerwonej wstążeczki, wkładanie mu na główkę czerwonej czapeczki i chronienie jego buzi przed światłem księżyca. Matka nie powinna prać pieluszek po zachodzie słońca pod żadnym pozorem, ani na moment nie mogła pozostawiać dziecka bez opieki; natomiast podczas snu musiała być koniecznie obrócona twarzą w stronę niemowlęcia.

Twelfth stop:

(Przystanek jedenasty)

Trole (Trolls) – made by??

Human-looks-like creatures with folk beliefs. It was believed in different types of trolls which were different in appearance and character. The most common look has to be huge creatures resembling trees, ugly, vicious and less intelligent.

Some larger trolls with age were overgrown by forest. Trolls lived in hard to reach places for a human in the forest. They cause a damage to people and animals. They were very greedy and stingy. The sunlight was something what could not be stand by them so they could appear only during the night. Troll, who did not hide the sun on time- turned into stone.


Trole (Trolls) - wykonanie ??

podobny do człowieka stworzenie z ludowych wierzeń. Rozróżniano różne typyh troli które różniły się wyglądem i charakterem. Najczęstszy wygląd - ogromne stwory przypominające drzewa, brzydkie, brutalne i mniej inteligentne.

Niektóre większe trolle z wiekiem były porośnięte mchem. Trolle mieszkały w miejscach trudno dostępnych dla człowieka w lesie. Powodują one szkody dla ludzi i zwierząt. Były bardzo chciwe i skąpe. Słońce było czymś, co nie pozwało im się pojawić, mogły pojawiać się tylko w nocy. Troll, którzy nie krył się na czas przed słońcem -zmieniał się w kamień.

Thirteenth stop:

(Przystanek trzynasty)

 Bugaj – made by Mieczysław & Kamil Watros

Ghost who take care of the forest. He has height of the common man or larger, and his appearance is no different from the actual looks of Szyszak (which is simply just a larger version). The eyes of Bugaj-szyszak are yellow and his mouth are small, round and black. This creature never closes them. Bugaj are protecting against the attack of robbers, a bunch of hungry wolves and evil ghost of the forest- before all human are defenseless. If someone mindlessly killing forest creatures such as flies and spiders or destroys god vine plants they can be reach by Bugaj`s anger.

Bugaj - Wykonanie: Mieczysław i Kamil Watros

duch opiekujący się lasem. Ma wzrost zwykłego człowieka bądź większy, a jego wygląd niczym nie różni się od wyglądu szyszaka (którego po prostu jest tylko większą wersją).  Oczy bugaja-szyszaka są żółte, a usta drobne, okrągłe i czarne. Stwór ten też nigdy ich nie zamyka. Bugaje ochraniają  przed napadem rozbójników, zgrają wygłodniałych wilków oraz złymi duchami lasu- przed którymi przecie człek jest bezbronny. Jeśli zaś ktoś bezmyślnie zabija leśne stworzenia takie jak np.: muchy i pająki lub niszczy bogu winne rośliny, dosięga go gniew bugaja.

Fourteenth Stop:

(Przystanek czternasty)

Dobrochoczy – made by Family of Krystyna & Paweł Sobolewskich

Demon of the forest of varying height, look almost like trees. Guardian of kind-hearted, orphans, when he meets abused encountered he is offering a bag with money, and severely people he punish with wicked diseases. Sometimes he took the form of the Forest Rider traversing oak and surrounded by hounds. Often he takes the form of a bear, wolf, lynx, wild boar, hare, dog, black bird, deer, sometimes and a whirlwind.


Dobrochoczy - Wykonanie: Rodzina Krystyny i Pawła Sobolewskich

demon leśny o zmiennym wzroście, upodabniający się do drzew. Opiekun poczciwych, napotkanym skrzywdzonym sierotom ofiarowywał worek pieniędzy, występnych zaś surowo karał chorobami. Czasami przybierał postać Leśnego Jeźdźca przemierzającego dąbrowy i knieje w otoczeniu sfory psów, tratującego napotkanych ludzi. Przybiera często postać niedźwiedzia, wilka, rysia, dzika, zająca, psa, czarnego ptaka, jelenia, czasami wiru powietrznego.

Fifteenth stop:

(Przystanek piętnasty)

Dadaj, Słoneczny Brzeg, next to Biskupiec.

At the end of the trip, Krtek Bartek went to see the lake named Dadaj (8,5 km long, area of 1002 ha (including 15 islands, the largest Ostrow an area of 10 ha)












Dadaj, Słoneczny Brzeg - koło Biskupca 
Na końcu podróży Kretek Bartek poszedł zobaczyć jezioro o nazwie Dadaj (8,5 km długości, powierzchnia 1002 ha (w tym 15 wysp, największa o powierzchni 10 ha)

Krtek is already missing Poland so much.....
Bartek już bardzo tęskni za Polską

[Unfortunately, my editor is not having too much free time, so he was not able to correct my English text here, please do not expect perfect grammar or anything if is going about my skills in English language ;] I hope it will be not that super bad and you guys will be able to understand what I just wanted to give you. Please be kind ;) – D. ]

[Niestety, mój edytor nie ma zbyt dużo wolnego czasu, więc nie był w stanie poprawić mój angielski tekst na blogu, proszę nie oczekiwać, że mój angielski jak i gramatyka będzie doskonała, jeśli chodzi o moje umiejętności w języku angielskim hmm mają wiele do życzenia;] Mam nadzieję, że nie będzie bardzo źle i będzie w stanie zrozumieć to, co chciałam Wam przekazać. Proszę o łaskawość;) - D.]
_____________________________________________________________________

More about the attraction of Warmia bogeymen you can find here: http://warminskiestraszydla.pl/
Więcej o Straszydłach Warmii można znaleźć tutaj: http://warminskiestraszydla.pl/